Adamnagłówek

ADAM MICKIEWICZ

Adam Bernard Mickiewicz

Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu lub Nowogródku. Jego ojciec Mikołaj był adwokatem sądowym w Nowogródku i komornikiem, a zaś jego mama Barbara była córką ekonoma pobliskiego Czombrowa. Mickiewicz był polskim poetą, działaczem politycznym, publicystą, tłumaczem, filozofem, działaczem religijnym, mistykiem, organizatorem i dowódcą wojskowym oraz nauczycielem akademickim. Uważany był za największego polskiego poetę romantyzmu oraz literatury polskiej. Przez niektórych był nawet określany jako poeta przeobrażeń oraz bard słowiański. Adam w późniejszym okresie założył wraz Tomaszem Zanem Towarzystwo Filomatyczne. Związany był też z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. Do dziś jest uważany za jednego z najlepszych twórców dramatu romantycznego w Polsce, zarówno w ojczyznie, jak i zachodniej Europie porównynwany do Byrona i Goethego. Podczas pobytu w Paryżu nauczał literatury słowiańskiej. Przede wszystkim znany jest jako autor ballad, powieści poetyckich dramatu Dziady oraz epopei narodowej Pan Tadeusz uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Mickiewicz działał również niepodległościowo oraz był organizatorem polskich oddziałów do walki z Rosją.

W latach 1807-1815 uczęszczał do dominikańskiej szkoły powiatowej w Nowogródku. W późniejszym okresie dokładnie 16 maja zmarł ojciec poety. Następnie dramatycznym przeżyciem było przejście wojsk Napoleona przez Nowogródek maszerując na Rosję. Niestety jak można pamiętać z historii Wielka Armia napoleońska została pokonana przez Rosjan.

W 1815 roku wyjechal do Wilna w celu uczęszczania na studia. Studiował nauki humanistyczne na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim – czołowej uczelni dla ziem Rzeczypospolitej przejętych przez Imperium Rosyjskie. Studia podjął na Wydziale Nauk Fizycznych i Matematycznych, uczęszczając jednocześnie na wykłady Wydziału Nauk Moralnych i Politycznych oraz Literatury i Sztuk Wyzwolonych. Niestety niełatwa sytuacja materialna rodziny Mickiewicza po śmierci jednego z jego opiekunów skłoniła go do podjęcia nauki w uniwersyteckim Seminarium Nauczycielskim, co naszczęscie gwarantowało mu później zatrudnienie w uczelniach carskich. W czasie studiów założył wraz z Tomaszem Zanem wspominiane wcześniej Towarzystwo Filomatyczne, które w 1822 roku przekształciło się w spiskową organizacją narodowo-patrityczną, a studia zaś zakończył w 1819 roku ze stopniem magistra.

W okresie końca XIX wiek Mickiewicz doznał nieodwazjemnioną miłość. Darzył Marylę Wereszczykównę z Tuchanowicz wielkim uczuciem. Pochodziła ona z zamożnej i wpływowej szlachty litewskiej, zaś młody Adam ze szlachty zaściankowej. Mimo ich wzajemnego uczucia rodzice Maryli kazli jej wyjść za mąż za Wawrzyńca Puttkamera.

W 1819 roku Mickiewicz podjął się pracy jako nauczyciel w gimnazjum w Kownie, gdzie mieszkał do 1823 roku. Poczatkowo przesiadywał w domu dyrektora szkoły Stanisława Kostki Dobrowolskiego, w folwarku Kartofliszki, a następnie na kwaterze w budynku szkoły; w gimnazjum uczył literatury, historii i prawa. Napisał wówczas rozprawę, za którą w 1822 otrzymał tytuł magistra filozofii. W 1823 roku aresztowano i uwięziono go w klasztorze bazylianów w Wilnie, a następnie został skazany za udział w tajnych młodzieżowych organizacjach na zesłanie w głąb Rosji na posadę nauczyciela z prawem wyboru miejsca pobytu. W latach 1824–1827 przebywał w Petersburgu, Odessie, Moskwie oraz na Krymie. W Moskwie został przypisany jako urzędnik generał-gubernatora Dmitrija Golicyna. Utrzymywał kontakty z poetami rosyjskimi: Aleksandrem Puszkinem, Aleksiejem Chomiakowem oraz Wasilijem Żukowskim. W Rosji zetknął się ze środowiskiem przyszłych dekabrystów, poznał Bestużewa, Rylejewa. Zmuszony przez rosyjską cenzurę do poczynienia pewnych skreśleń w Konradzie Wallenrodzie, w przedmowie do drugiego wydania nazwał cara Mikołaja I Ojcem tylu ludów.

Następnie Mickiewicz podróżował po Europie – początkowo w 1829 roku udał się do Niemiec, potem do Włoch i Szwajcarii. W 1831 roku przyjechał do Wielkopolski z zamiarem przekroczenia granicy i udania się do ogarniętego powstaniem Królestwa Polskiego, lecz ostatecznie pozostał w Dreźnie do roku 1832.

Z Drezna udał się do Paryża, gdzie spędził tam aż ponad 20 lat. Należał do Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich w Paryżu w 1832 roku. Po dwóch latach ożenił się z Celiną Szymanowską. Mieli oni aż sześcioro dzieci- córki Marię i Helenę oraz czterech synów: Władysawa, Józefa, Aleksandra i Jana.

W Paryżu nawiązał współpracę z działaczami emigracyjnymi, pisał artykuły i pisma publicystyczne. W latach 1839–1840 był profesorem literatury łacińskiej w szwajcarskiej Lozannie, a w 1840 roku objął katedrę języków słowiańskich w College de France, , gdzie wygłosił tzw. prelekcje paryskie. Na wykłady Mickiewicza uczęszczali twórcy, działacze i myśliciele, w tym George Sand. W latach 1841–1844 był prezesem Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego w Paryżu. Ze względu na pozycję społeczną i aktywność w polskich środowiskach patriotycznych Adama Mickiewicza uznaje się za czołowego reprezentanta tzw. Wielkiej Emigracji. Natomiast w czasie Wiosny Ludów utworzył we Włoszech legion polski. Po tym wszystkim niestety poźniej został poddany nadzorowi policyjnemu dokładnie w 1851 roku, a od 1852 pracował w Bibliotece Arsenału.

Jak można pamietać z historii we wrześniu 1885 roku- podczas wojny krymskiej, po śmierci żony i zostawienie nieletnich dzieci udał się do Stambułu, aby tworzyć odziały polskie (Legion Polski), a także złożony z Żydów, pod nazwą Legion Żydowski, do walki z carską Rosją. Niestety niespodzianie zmarł 26 listopada 1855 roku. Najprawdopodobniej zachorował na cholerę jednak słyszano również, że mógł zostać otruty arszenikiem lub doznać udaru mózgu. Został pochowany na cmentarzu w Paryżu, a w 1890 przeniesiono uroczyście go na Wawel.